ضرورت تجدید نظر در سیاست‌های کلان صنعت برق
تولیدکنندگان برق در طول سال‌های اخیر با مشکلات و چالش‌های جدی مواجه بودند که ناپایداری شبکه و خاموشی‌های تابستان ۱۴۰۰ شاید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین آنها بود.
اگرچه صنعت تولید برق ایران ظرفیت‌های قابل توجهی برای ایجاد نیروگاه‌های جدید و توسعه نیروگاه‌های فعال فعلی دارد اما به هر حال باید پذیرفت که در شرایط فعلی عبور از پیک زمستان و مهیا شدن برای تابستان پرمصرف سال آینده بیش از هر موضوع دیگری اهمیت دارد.
مسعود شیخ، مدیرعامل شرکت مدیریت تولید برق بعثت ضمن اشاره به حساسیت‌های جدی فعالیت‌های نیروگاه‌ها به ویژه در پایتخت اظهار کرد: بعثت جزو نیروگاه‌های قدیمی است که به دلیل قرار گرفتن در منطقه جنوبی تهران، با حساسیت‌های ویژه‌ای در تامین برق منطقه مواجه است. ما همواره تلاش کرده‌ایم تداوم تولید و تامین پایدار برق منطقه را به عنوان اصلی‌ترین اولویت کاری خود مدنظر قرار دهیم. البته این مهم مستلزم انجام تعمیرات دوره‌ای و اساسی است که امیدواریم بر اساس برنامه‌های از پیش تعیین شده توسط شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی، این تعمیرات در زمان مقرر انجام شود. وی لزوم آماده‌سازی نیروگاه‌ها برای عبور از پیک زمستان امسال را ضرورت جدی دانست و افزود: صنعت برق باید مهیای کمبود سوخت در زمستان امسال باشد و برای جلوگیری از ناپایداری در شبکه چاره‌اندیشی کند.
افزون بر اینکه تابستان سال آینده هم احتمال بروز خاموشی‌ها بالاست، به همین منظور ما اورهال واحدهای نیروگاه را در اولویت قرار داده‌ایم و تعمیرات اساسی یکی از واحدها، دی ماه کلید خواهد خورد تا بتوانیم در پیک تابستان ۱۴۰۱ نیروگاه را با آمادگی کامل در مدار قرار دهیم.
مدیرعامل نیروگاه بعثت درباره کمبود سوخت و پیک مصرف زمستانی خاطرنشان کرد: وزارت نفت متولی اصلی تامین سوخت نیروگاه‌ها است و وزارت نیرو دخالت کمتری در این موضوع دارد. به هر حال سال‌ها ارتباط بین این دو وزارتخانه به شکل سازمان یافته‌ای وجود داشته و گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها هم بدون کوچک‌ترین مشکلی تامین می‌شد. اما ظرف سال‌های اخیر به دلیل افزایش مصرف سوخت در زمستان و نیز محدودیت ظرفیت پالایش و انتقال، وزارت نفت در تامین گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها با مشکل مواجه شده است. بر این اساس به نظر می‌رسد وزارت نفت اصلی‌ترین ارگانی است که می‌تواند مساله تامین سوخت نیروگاه‌ها در زمستان را حل کند چون ما برای تامین نیاز برق روزهای سرد سال با مشکل خاصی مواجه نیستیم.
وی تسهیل سرمایه‌گذاری برای تبدیل تعداد بیشتری از نیروگاه‌ها به سیکل ترکیبی را اصلی‌ترین نقش وزارت نیرو در حل مساله سوخت زمستانی نیروگاه‌ها دانست و اذعان کرد: انجام یا تسهیل سرمایه‌گذاری برای افزایش راندمان نیروگاه‌ها از مسیر تبدیل واحدهای گازی به سیکل ترکیبی و نیز تبدیل واحدهای قدیمی به واحدهای کلاس F و H اقداماتی است که می‌تواند تاثیری غیرقابل انکار بر میزان مصرف سوخت نیروگاه‌ها بگذارد. البته عملیاتی شدن چنین اقداماتی نیاز به برنامه‌ریزی‌های بلند مدت دارد و ممکن است اجرای آن تا پیک سال آینده امکان‌پذیر نباشد.
وی در ادامه افزود: البته تکمیل ظرفیت خالی مخازن واحدهایی که سوخت مایع مصرف می‌کنند هم می‌تواند درکاهش خاموشی‌های زمستان موثر واقع شود، مخصوصا اینکه در حال حاضر مصرف سوخت مایع به دلیل حجم ترافیک بین شهری کمتر است، خوشبختانه در دولت یک شورای هماهنگی درباره خاموشی‌ها با حضور نمایندگان وزارت نفت، وزارت نیرو، دادگستری، محیط زیست و تمام وزارتخانه‌های مرتبط تشکیل شده و امید آن می‌رود که با تصمیمات این شورا با مشکل جدی تامین برق و سوخت در زمستان مواجه نشویم.
شیخ، افزایش راندمان و پایداری نیروگاه بعثت را اصلی‌ترین برنامه این شرکت برای ماه‌های آتی عنوان کرد و گفت: در کنار این اقدامات ما تلاش کردیم برای افزایش توان اقتصادی شرکت، اجرای پروژه‌هایی خارج از حوزه نیروگاه بعثت را آغاز کنیم. بر همین اساس تامین منابع مالی از طریق ارائه خدمات کارشناسی یا خدمات تعمیراتی به سایر صنایع در دستور کار ما قرار گرفته و آغاز شده است.
مدیرعامل نیروگاه بعثت ضمن ابراز نگرانی درباره نحوه تامین سوخت در زمستان سال جاری، تصریح کرد: متاسفانه کمبود سوخت در زمستان سال گذشته حواشی گسترده‌ای برای ما به دنبال داشت، مخصوصا اینکه فضای تبلیغاتی و حاشیه‌ای گسترده‌ای هم علیه نیروگاه‌های قدیمی پایتخت ایجاد شد. این در حالی است که حتی نمایندگان سازمان محیط زیست هم در بازدیدهای خود از نیروگاه بعثت به این مساله پی بردند که مخازن سوخت مایع نیروگاه سال‌هاست که پلمب شده و برای ما قابل استفاده نیست.
وی با بیان اینکه کمبود منابع مالی همچنان یکی از جدی‌ترین مشکلات صنعت نیروگاهی کشور است، خاطرنشان کرد: متاسفانه این موضوع حتی توسعه زیرساختی صنعت برق را هم تحت تاثیر قرار داده و به نظر می‌رسد تجدیدنظر دولت در سیاست‌های کلان وزارت نیرو به ویژه در حوزه اقتصاد برق، بسیار ضروری است. با روند فعلی و با وجود افزایش چشمگیر هزینه‌ها، چه در حوزه توسعه، سرمایه‌گذاری، تعمیرات و نگهداری و حتی هزینه‌های پرسنلی و در مقابل ثابت ماندن قیمت خرید برق ازنیروگاه‌ها، ادامه فعالیت این بخش با مشکلات جدی مواجه خواهد شد.
این فعال اقتصادی افت روند سرمایه‌گذاری و عدم انجام به موقع تعمیرات دوره‌ای و اساسی نیروگاه‌ها به دلیل افزایش قیمت‌ها و کمبود منابع مالی را از جمله مهم‌ترین پیامدهای ناترازی مالی صنعت برق برشمرد و افزود: در نهایت همه این موارد به افت ظرفیت نیروگاه‌ها و ایجاد مخاطرات جدی برای پایداری شبکه منجر خواهد شد.
به نظر می‌رسد همه فعالان صنعت برق اعم از نیروگاه‌ها، پیمانکاران و سازندگان به دلیل مشکلات مالی آسیب پذیر و تضعیف شده‌اند. از این رو به نظر می‌رسد وزارت نیرو و دولت برای نجات صنعت برق چاره‌ای جز واقعی کردن قیمت این کالای استراتژیک ندارند.
باید با برق هم مثل خودرو یا محصولات سایر صنایع برخورد شده و قمیت‌گذاری آن بر مبنای اصول اقتصادی انجام شود، در غیر این صورت مشکلات ناشی از این کمبود منابع مالی به سادگی حل نخواهد شد.
منبع: روزنامه دنیای اقتصاد